به گزارش قدس آنلاین، اولین باری که پدربزرگ‌های ما در یک بانک حساب باز کردند، هیچ وقت فکر نمی‌کردند که روزی مراجعه به بانک برای واریز وجه به حساب شخصی، دیگر ضرورتی نداشته باشد. آن‌ها حتی باور نمی‌کردند که در آینده، روزی بیاید که بتوانند با یک گوشی تلفن همراه، بیشتر کارهای بانکی و مالی خود را انجام دهند و حتی قبوض خود را پرداخت کنند. آن زمان‌ها حتی تصور اینکه دستگاهی وجود داشته باشد که پول را به صورت اتوماتیک و بدون نیاز به دخالت انسان به دست شما بدهد دشوار بود، چه برسد به آن که روزگاری این دستگاه جای خود را به امواج موجود در فضا بدهد و خود نیز به پایان عمرش نزدیک شود.

 نخستین خودپردازها در ایران

نخستین باجه‌های رایانه‌ای خودپرداز در بهمن سال ۱۳۵۱ در ایران نصب شد. در روز شانزدهم بهمن سال ۵۱ یکی از روزنامه‌های ایران، آغاز به کار دستگاه رایانه‌ای خودپرداز را با هیجان بسیارزیادی، این گونه توصیف کرده بود: «اولین باجه اتوماتیک کامپیوتری که در محل شعبه مرکزی بانک بیمه بازرگانان نصب شده است، از بامداد امروز آغاز به کار کرد و بدین ترتیب، ایران، در گروه کشورهای پیشرفته جهان که از سیستم اتوماتیک کامپیوتری در امر بانکداری استفاده می‌کنند، جای گرفت».

نزدیک به دو دهه پس از این اتفاق، دستگاه‌های خودپرداز در دنیا پیشرفت کردند و به صورت دستگاه ATM کار خود را ادامه دادند.

نخستین دستگاه ATM ایران، در سال ۱۳۷۱ و توسط بانک سپه نصب شد و تا پایان سال ۱۳۷۳ تعداد دستگاه‌های ATM در ایران به ۵۲ عدد رسید.

آن زمان درهر باکس ATM تنها ۲۰۰۰ قطعه اسکناس‌های ۱۰۰۰، ۵۰۰، ۲۰۰ و ۱۰۰ تومانی قرار می‌گرفت و در نهایت هر دستگاه دارای حدود ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان پول نقد بود. همچنین سقف برداشت پول از ATM برای هر فرد ۳۰ هزار تومان بود.

 پرداخت اینترنتی بدون حضور در بانک

در دهه ۸۰، با همه گیر شدن اینترنت، به مرور استفاده از آن برای ارائه خدمات مختلف، از جمله خدمات بانکی فراگیر شد.

با آغاز این روند، کم کم، تعداد افراد مراجعه کننده به شعب بانک‌ها کاهش یافت. از طرفی شرکت‌ها و سازمان‌های ارائه دهنده خدماتی همچون آب، برق، گاز و تلفن که به صورت ماهانه، باید هزینه خدمات خود را از مردم دریافت می‌کردند، امکان پرداخت غیرحضوری قبوض خود را فراهم کردند. البته در ابتدا منظور از غیرحضوری، مراجعه نکردن به شعب و پرداخت از طریق اینترنت و یا دستگاه‌های ATM بود.

در همین حین، برنامه‌های بانکداری اینترنتی بانک‌های مختلف توسعه یافت و تا اوایل دهه ۹۰ توسط همه بانک‌ها ارائه شد.

از اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ علاوه بر نظام بانکداری اینترنتی، اپلیکیشن‌های بانکداری مخصوص گوشی‌های هوشمند نیز رونق پیدا کرد و به مرور تا آنجا توسعه یافت که این روزها برای انتقال پول به حساب دیگران و یا پرداخت اقساط نیز، نیازی نیست به بانک مراجعه کنیم.

پایان عمر دستگاه‌های خودپرداز

به گفته دانشمندان حوزه فناوری اطلاعات، قرن ۲۱، قرن هوشمند شدن جهان است. این امر در مورد نظام بانکداری نیز صدق می‌کند. در حال حاضر حتی باز کردن حساب با استفاده از اینترنت نیز ممکن است. همچنین صاحبان کسب و کار نیز می‌توانند واریز حقوق کارکنان خود را در سامانه‌های بانکداری اینترنتی بانک‌ها سازماندهی کنند تا حقوق آن‌ها به صورت ماهیانه در تاریخ مشخصی به حسابشان واریز شود و دیگر نیازی به مراجعه به بانک و یا حتی نرم افزار بانکداری اینترنتی نباشد.

گوشی‌های هوشمند نیز به همین شیوه، تبدیل به یک دستگاه ATM همراه شده‌اند و با استفاده از آن ها، انتقال وجه، پرداخت قبوض و اقساط، مشاهده صورتحساب و سایر خدمات بانکی در هر زمان و هر مکان امکان پذیر است. با این وجود، به نظر می‌رسد که بزودی عمر دستگاه‌های ATM نیز به پایان خواهد رسید و جای آن را سامانه‌های بانکداری همراه خواهد گرفت.